Waarom is het nieuwe beheerscontract zo belangrijk?

“Het is een boutade, maar de technologie evolueert razendsnel”, zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden. Zij kwam op 31 augustus langs om het nieuwe beheerscontract aan de pers voor te stellen. “Video, artificiële intelligentie en het Internet of Things worden de volgende jaren steeds belangrijker in de werking van hulp- en veiligheidsdiensten. Noodsituaties vereisen vaak ook multidisciplinaire samenwerking. Denk aan de terroristische aanslagen in Brussel in 2016 of de overstromingen in Wallonië in 2021. Voor een optimale werking van onze hulp- en veiligheidsdiensten in de toekomst is vooruitstrevende communicatie via een breedband-netwerk dan ook een must. Veilige en betrouwbare communicatie redt levens. En in noodsituaties telt elke seconde. Deze stap was dus gewoon nodig. Niet alleen voor de veiligheid van de burger, maar ook voor die van onze helden die 24/7 voor ons door het vuur gaan.”

Mee met 5G
Het beheerscontract laat ASTRID toe te beginnen met de ontwikkeling van een nieuw 5G-radionetwerk. Salvator Vella, directeur-generaal van ASTRID: “De TETRA-communicatie waar ons netwerk vandaag op berust, stoot op haar limieten. Het innovatieve breedbandnetwerk dat we de volgende jaren ontwikkelen en installeren, zal op een veilige en betrouwbare manier zeer grote hoeveelheden data kunnen versturen naar en tussen hulp- en veiligheidsdiensten. Spraakcommunicatie zal aangevuld worden met livebeelden ter plaatse van drones en camera’s. Dit maakt een betere en snelle inschatting van de situatie mogelijk, waardoor hulp- en veiligheidsdiensten nog efficiënter en gerichter kunnen optreden. Ook de noodcentrales 101 en 112, die het hart vormen van onze hulp- en veiligheidsdiensten, krijgen een stevige technologische upgrade met een aanpasbare gebruikersinterface. Vanaf de oproep van de burger tot aan de communicatie op het terrein: over de hele lijn zal de verbetering voelbaar zijn.”

Internationale trend
Ook internationaal is er een beweging naar breedbandtoepassingen aan de gang. Minister Verlinden: “Gezien de centrale ligging van ons land in Europa en met Brussel als Europese hoofdstad, is het van belang dat onze communicatiemiddelen aangepast zijn aan wat in de rest van Europa wordt gebruikt.” “De internationalisering van de criminaliteit maakt goede grensoverschrijdende samenwerking en communicatie tussen veiligheids- en hulpdiensten ook heel erg nodig”, vult Ingrid Moerman, voorzitter van de raad van bestuur van ASTRID aan. “Met 4G/5G wordt dat mogelijk.”

Hybride oplossing
Veiligheid, betrouwbaarheid, robuustheid, continuïteit van dienstverlening: voor missiekritieke communicatie moet daar de nadruk op liggen. Staat het nieuwe breedbandwerk daar garant voor? Salvator Vella: “Uiteraard. Het is onze hoogste prioriteit. Hoe we dat concreet aanpakken? We kiezen voor een hybride oplossing. Omdat het te duur zou zijn om aparte antennes en zendmasten te bouwen, en omdat die steeds moeilijker vergund raken, zal het nieuwe netwerk gebruik maken van de antenne-infrastructuur van de commerciële telecomoperatoren, naast de bestaande masten van ASTRID die een upgrade zullen krijgen met eigen 4G/5G-antennes en eigen frequenties die uitsluitend door de hulp- en veiligheidsdiensten gebruikt zullen worden. De commerciële antenne-infrastructuur zal voor de bandbreedte zorgen; de bestaande ASTRID-infrastructuur voor extra robuustheid en beschikbaarheid. Maar de kern van het netwerk, het controlerende ‘brein’, blijft volledig in handen van ASTRID, en dus van de overheid. We gaan voor het beste van twee werelden.”

Participatief traject
Ook al is er nog een lange weg te gaan, één ding is nu al zeker: ASTRID zet alles op alles om tegemoet te komen aan de noden van de gebruikers. Daniel Haché, directeur Externe Relaties: “De plannen voor de technologische transformatie van het netwerk en van de noodcentrales zijn het resultaat van uitgebreid overleg met de gebruikers. Ook tijdens de verdere uitwerking en migratie zullen we gebruikers uit de verschillende disciplines nauw betrekken. Het is een participatief traject.” Minister Verlinden: “De federale overheid maakt trouwens ook geld vrij voor opleiding, zodat de medewerkers op het terrein alle vernieuwingen kunnen bijbenen. Nee, de bomen groeien niet tot in de hemel wat federale budgetten betreft, en het was hard zoeken naar financieel haalbare oplossingen. Maar met wat er nu op tafel ligt, blijven we bij de Europese koplopers.” Salvator Vella: “Het doel is om het nieuwe netwerk vanaf 2027 operationeel te hebben. Maar het huidige TETRA-netwerk blijft zeker tot 2030 actief zodat iedereen op eigen tempo kan migreren.”