De werking van politiezone Damme/Knokke-Heist
‘12 kilometer kuststrook’
De politiezone Damme/Knokke-Heist heeft er een druk seizoen op zitten. ‘In de zomer verandert Knokke-Heist in een kleine grootstad’, zeggen korpschef Steve Desmet en eerste hoofdinspecteur Bart Hungenaert. De multidisciplinaire communicatie via ASTRID is daarbij onontbeerlijk.
We gaan ervan uit dat de zomermaanden voor jullie de drukste van het jaar zijn. Klopt dat?
Steve Desmet: ‘Dat klopt. Knokke-Heist heeft ongeveer 35.000 gedomicilieerde inwoners en ongeveer evenveel tweede verblijven. Maar op topdagen in de zomer krijgen we tot 150.000 à 200.000 toeristen over de vloer. Op één dag groeien we dan uit van een kleine gemeente tot een kleine grootstad. Met ook de problemen van die grootstad.’
Zoals?
‘In de zomermaanden hebben we een heel specifiek doelpubliek van jonge tot zeer jonge mensen. We merken dat huurappartementen vaak worden bezet door jongeren, soms zonder ouderlijk toezicht. En jongeren zonder ouderlijk toezicht gaan wel eens experimenteren met alcohol en drugs. We krijgen geregeld te maken met minderjarigen van soms maar 12 of 13 jaar oud die zonder toezicht om drie uur ’s nachts nog op straat lopen. Af en toe lijkt het wel alsof we moeten babysitten (lacht).’
Knokke heeft nochtans niet meteen het imago van fuifstad.
Bart Hungenaert: ‘Toch wel hoor. Er is hier altijd een bruisend nachtleven geweest, en de omringende kernen hebben het hunne wat afgebouwd. Het nachtleven van Blankenberge en Oostende is geminderd. Net over de grens met Nederland heb je een aantal campings, en Nederland heeft intussen een heel streng alcoholbeleid. Knokke-Heist trekt meer en meer jongeren aan die willen uitgaan – wat ook goed is, voor alle duidelijkheid. Het zou jammer zijn als onze jongeren alleen nog op Ibiza konden uitgaan.’
Ook mobiliteit is een aandachtspunt?
Steve Desmet: ‘We merken dat in de andere kuststeden veel meer mensen het openbaar vervoer gebruiken. Knokke is nochtans het eindstation van zowel de trein als de kusttram, maar die stopt wel op anderhalve kilometer van het strand. Veel mensen nemen de auto, en nu de A11 erbij is gekomen, is Knokke-Heist zelfs vanuit Frankrijk vlot bereikbaar. Wildparkeren is een reëel probleem, net als de verkeersdoorstroming. Zelf investeren we in alternatieven zoals de fietspolitie en motor- en scooterrijders om vlot door het verkeer te komen.’
Buiten het seizoen gaat het er heel anders aan toe.
Bart Hungenaert: ‘Het is uiteraard wat kalmer, maar ook niet zo erg verschillend. Vroeger was het verschil tussen de seizoenen meer uitgesproken, vandaag de dag zijn de pieken en dalen verspreid. Het gemeentebestuur investeert fors in evenementen buiten het seizoen. Het oldtimerevenement Zoute Grand Prix in oktober trekt meer dan 100.000 bezoekers.’
‘Het is ook niet zo dat onze personeelsformatie in de zomer sterk wordt uitgebreid. De lokale overheid investeert sterk in veiligheid: we hebben een tweehonderdtal medewerkers. Daar komen in de zomer enkele mensen van de federale politie bij, meer niet.’
Hoe ervaren jullie de ondersteuning van ASTRID?
Steve Desmet: ‘Die is enorm geëvolueerd. Tien tot vijftien jaar geleden hadden we op sommige plaatsen, met name het Zwin, weinig dekking. We hadden toen echt de radio’s in de combi’s nodig als relais. Ik moet zeggen: onze feedback is goed opgevolgd en vandaag de dag is de dekking overal goed. In die mate zelfs dat we op termijn de radio’s in de auto's willen afschaffen. De draagbare radio’s hebben een goede verbinding.’
Bart Hungenaert: ‘Onze zone grenst aan Nederland. Daarom hebben we een veertigtal radio’s die een gespreksgroep hebben met het Nederlandse C2000. Interventiepolitie, motorpolitie: iedereen die bij een achtervolging betrokken kan zijn, heeft dergelijke radio’s. Op tien minuten zit je hier aan de andere kant van de grens en op twintig minuten in Terneuzen.’
‘Niet dat we om de haverklap de grens oversteken, maar als het gebeurt, gaat het altijd om een noodsituatie. Dan is een goede communicatie erg belangrijk. Daarom werken we zoveel mogelijk met sneltoetsen, zodat de overgang vlekkeloos verloopt. Maar toch: een naadloze overgang van het ene netwerk op het andere zou veel oplossen. Wij zijn in elk geval klaar voor grensoverschrijdende roaming.’
Maken jullie vaak gebruik van Blue Light Mobile?
Steve Desmet: ‘Minder. De radio blijft ons belangrijkste instrument. Wel zijn we meegestapt in het Antwerpse Focus-project en we rollen Fleet Complete uit. De volgende jaren zal de switch naar digitaal zeker gemaakt worden, zodat onze medewerkers op het terrein veel zaken zelf zullen kunnen afhandelen. Je merkt nu al dat politiezones experimenteren met bodycams en dergelijke. Robocop is soms niet veraf.’
Bart Hungenaert: ‘Waar we wel veel in hebben geïnvesteerd, zijn de CCTV- en ANPR-camera’s. Die zijn niet alleen nuttig om misdrijven op te lossen, we gebruiken de beelden naderhand ook in onze opleiding. Heel handig, maar het zet wel extra druk op onze dispatchers. Zij moeten nu niet alleen inkomende oproepen behandelen en ploegen uitsturen, maar intussen ook de CCTV-camera’s in de gaten houden. En iedereen weet hoe moeilijk multitasking is, dus alle respect. Gelukkig komt er ook technologie op de markt die het de dispatchers ook gemakkelijker zal maken.’
Je kunt er niet naast kijken: een groot deel van jullie werkingsgebied bestaat uit strand.
‘We hebben een kuststrook van 12 kilometer lang, van de haven in Zeebrugge tot de Nederlandse grens. Meer dan de helft daarvan is toeristisch ontwikkeld. Alleen het laatste stuk, het Zwin, is natuurgebied.’
‘Voor de politie betekent dat vooral veel werk met verloren gelopen kinderen en drenkelingenprocedures die moeten worden afgestemd met verschillende partners. Onze dispatchers hebben een rechtstreekse lijn met de strandredders. We hebben recent ook een strandpaviljoen geopend waar we samenzitten met de redders en andere hulpdiensten.’
Steve Desmet: ‘Je zou het misschien niet zeggen, maar het aantal kinderen dat aan de kust verloren loopt, is gigantisch. Vroeger werd daar altijd de drenkelingenprocedure voor opgestart, want aan het strand is er uiteraard altijd een kans dat het kind in de richting van het water is gelopen. Maar zo’n procedure is bijzonder omvangrijk: de coördinatie is onmiddellijk bovenlokaal, er komen helikopters aan te pas, enzovoort. Daarom maken we nu eerst een realistische inschatting van het risico dat het kind effectief in verdrinkingsgevaar verkeert. Vaak is dat niet het geval, en hoeft die loodzware procedure niet te worden opgestart. Maar als er een reëel risico is, gebeurt het uiteraard wel. Sowieso kan ik me niet herinneren dat hier ooit iemand is verdronken. Wel een kind dat jaren geleden naar de geul van het Zwin was afgedwaald, wat bij opkomend tij een heel gevaarlijke situatie is. Maar alles is toen goed afgelopen.’
Jullie zone is ook heel uitgestrekt?
‘Daar stoefen we graag eens mee: in oppervlakte zijn we de grootste politiezone van de kuststreek, net ietsje groter dan Brugge. Bij onze interventies leggen we heel wat kilometers af.’
Bart Hungenaert: ‘Het maakt ons werk ook heel gevarieerd. Er is het politiewerk in Knokke-Heist zelf, waar het altijd drukker is en je eerder een stadspubliek hebt. En je hebt het landelijke Damme, met een grote landbouwgemeenschap. Dat vertaalt zich ook in de buurtwerking. In Damme zijn de huizen voor het overgrote deel vast bewoond, in Knokke-Heist veel minder. Een inbraak wordt in Knokke-Heist soms pas drie maand later ontdekt. Het vergt voor wijkinspecteurs ook een heel andere aanpak om contact te leggen met mensen die hier maar de helft van de tijd wonen.’
Steve Desmet: ‘Die variatie is ook erg leuk. Knokke staat bekend als de place to be voor luxemerken uit Londen en Parijs. Je vindt hier klassieke aristocratie, nouveaux riches, leden van het koningshuis, politici allerhande, maar ook landbouwers en havenarbeiders. Veel afwisseling, en bovendien toch ook het vakantiegevoel dat je aan de zee automatisch hebt. Eigenlijk zou ik het jonge collega’s die van de politieschool komen, aanraden om minstens een paar jaar mee te draaien aan de kust. In gelijk welke zone, maar uiteraard nog het liefst bij ons (lacht).’
